Nhiều chủng cúm mới từ gia cầm đang đe dọa sức khỏe người dân. Ảnh minh họa: T.A
Chủng cúm mới A/H10N8 từ gia cầm mới phát hiện tại Trung Quốc, gây tử vong cho vài trường hợp nhiễm bệnh khiến thế giới lo ngại về khả năng bùng phát một chủng vi rút mới.
Tại Việt Nam, lo ngại bệnh cúm A/H10N8 lây sang người, Bộ Y tế đã chỉ đạo các Viện vệ sinh dịch tễ, Sở y tế các tỉnh thành phố tăng cường công tác giám sát chặt chẽ các ca bệnh viêm phổi cấp tính ở người, những chủng bệnh bất thường để kịp thời lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm xem do vi rút cúm nào gây ra để có các biện pháp khống chế kịp thời.
Theo GS Hiển, thời gian qua, Viện Vệ sinh dịch tễ TƯ xét nghiệm rất nhiều mẫu bệnh phẩm các ca viêm phổi nặng nghi ngờ nhiễm cúm gia cầm. Tuy nhiên đến nay, chưa một ca nhiễm cúm A/H10N8 nào được phát hiện tại nước ta.
GS Hiển cũng cảnh báo khả năng lây lan của cúm A/H10N8 sang người. Vì thế ông khuyến cáo người dân an toàn sinh học trong chăn nuôi, dùng bảo hộ lao động khi tiếp xúc với gia cầm nghi ngờ có bệnh. Khi người dân phát hiện có gia cầm chết hàng loạt cần báo cáo với các cơ sở y tế và thông báo cho chính quyền địa phương.
Vệ sinh môi trường, vệ sinh thân thể (rửa tay thường xuyên với xà phòng) cũng giúp giảm nguy cơ lây bệnh.
Đặc biệt, ông Hiển nhấn mạnh biện pháp đơn giản mà phòng bệnh hiệu quả là người dân cần rửa tay thường xuyên bằng xà phòng để hạn chế việc phơi nhiễm với các vi rút có trong gia cầm trong môi trường.
Mở rộng lấy mẫu bệnh phẩm nghi ngờ
Song song với việc đối phó với chủng cúm mới, cúm A/H7N9 cũng đe dọa xâm nhập vào Việt Nam, khi mà dịch bệnh tại Trung Quốc tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp và tăng cao so với năm 2013. Riêng trong hơn một tháng đầu năm 2014, đã ghi nhận 151 trường hợp mắc mới, trong đó có 16 trường hợp tử vong, nhiều hơn so với số tích lũy của cả năm 2013. Tích lũy từ tháng 3/2013 đến nay, Trung Quốc ghi nhận 298 trường hợp mắc, trong đó có 63 trường hợp tử vong, tỷ lệ chết trên mắc là 21%; phần lớn các trường hợp mắc có tiền sử tiếp xúc với gia cầm.
Thêm vào đó, Chính quyền Trung Quốc cũng đã xác nhận 02 trường hợp mắc cúm A/H10N8 tại Giang Tây, cả hai đều có tiền sử tiếp xúc với gia cầm; đồng thời chính quyền Đài Loan cũng đã thông báo ghi nhận trường hợp mắc cúm A/H6N1 đầu tiên ở người. Để đối phó với các chủng vi rút cúm lây truyền từ gia cầm sang người, chính quyền Trung Quốc triển khai quyết liệt các hoạt động phòng chống dịch nhằm hạn chế sự gia tăng số mắc và lây lan tại các địa phương thông qua việc cấm buôn bán gia cầm sống tại các địa phương có ổ dịch. Chính quyền Hồng Kông cũng đã thông báo dừng nhập khẩu gia cầm từ Trung Quốc đại lục và tiêu hủy 20.000 con gia cầm nhập khẩu từ Quảng Đông, Trung Quốc sau khi xét nghiệm dương tính với cúm A(H7N9).
Theo Bộ Y tế Việt Nam, mặc dù WHO chưa đưa ra khuyến cáo hạn chế việc đi lại và giao lưu thương mại nhưng đã có khuyến cáo các khách du lịch đến khu vực có ổ dịch không nên tiếp xúc với gia cầm và đến các chợ bán gia cầm sống. Đồng thời WHO cũng đang tiếp tục theo dõi sự biến chủng của vi rút cúm gia cầm lây bệnh sang người và nguy cơ của sự biến chủng lây truyền từ người sang người.
Tại Việt Nam, hiện chưa ghi nhận trường hợp mắc cúm A/H7N9, cúm A/H10N8 trên người và gia cầm, tuy nhiên trong tháng 01/2014 đã ghi nhận 02 trường hợp tử vong do cúm A(H5N1) tại tỉnh Bình Phước và Đồng Tháp, cả hai trường hợp đều có tiền sử tiếp xúc với gia cầm bệnh.
Trước nguy cơ dịch bệnh cúm lây truyền từ gia cầm sang người diễn biến phức tạp và gia tăng đột biến tại Trung Quốc và có nguy cơ rất lớn xâm nhập vào nước ta, đồng thời dịch cúm A/H5N1 có nguy cơ bùng phát trở lại tại các địa phương, Bộ Y tế yêu cầu tăng cường giám sát dịch bệnh cúm A/H7N9, cúm A/H10N8) cúm A/H6N1 và cúm A/H5N1 tại các cửa khẩu và tại cộng đồng.
Theo đó cũng cần mở rộng việc thu thập các mẫu bệnh phẩm từ các trường hợp viêm phổi nặng nghi do vi rút tại các bệnh viện đặc biệt các trường hợp có tiền sử đi về từ khu vực có dịch hoặc tiếp xúc với gia cầm; nếu phát hiện trường hợp nghi ngờ, tổ chức thu dung điều trị, cách ly sớm, cấp cứu kịp thời không để xảy ra tử vong và triển khai các biện pháp xử lý triệt để ổ dịch, không để dịch bệnh lây lan rộng, kéo dài. Thông qua giám sát chủ động theo dõi sự biến chủng của vi rút cúm gia cầm lây bệnh sang người.
Bộ Y tế yêu cầu cần đẩy mạnh công tác kiểm tra liên ngành,thực hiện điều tra ngăn chặn và bắt giữ gia cầm nhập lậu qua biên giới, xử lý nghiêm các hộ kinh doanh trái phép, không để hiện tượng buôn bán gia cầm và các sản phẩm gia cầm không được kiểm dịch, không rõ nguồn gốc trên thị trường, đặc biệt gia cầm tại các chợ đầu mối. Lên kế hoạch và tổ chức tốt việc vệ sinh, tiêu độc, khử trùng định kỳ tại các chợ bán gia cầm sống theo hướng dẫn của ngành thú y nhằm hạn chế tối đa sự lưu hành của các chủng vi rút cúm gia cầm trong môi trường có thể lây sang người.
Để phòng bệnh, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân không sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc; không ăn tiết canh và sử dụng các sản phẩm chưa được chế biến hợp vệ sinh.
Tú Anh
